W ramach wykonywania działania Dobrostan w danym gospodarstwie, należy zebrać podstawowe informacje o gospodarstwie o jego systemie produkcji oraz dokonać pomiarów powierzchni bytowych zwierząt w obiektach inwentarskich. Wszelkie informacje i pomiary muszą być rzetelne i dokładne, ponieważ od tego zależy opracowanie poprawnego i kompletnego planu.
Należy wykonać szkic budynków inwentarskich oraz kojców/sekcji w których przebywają zwierzęta (nanieść wymiary każdego kojca/sekcji, wpisać ile sztuk zwierząt jest aktualnie w każdym).
Podczas wykonywania pomiarów powierzchni bytowej czy odpasowo-ruchowej należy pamiętać aby od tej powierzchni odejmować obiekty czy urządzenia które się na niej znajdują, np.:
- poidła, koryta, budki dla prosiąt, stacje paszowe, czochradła, słupy, itp.
Należy pamiętać że lochy utrzymywane w systemie jarzmowym nie kwalifikują się do płatności dobrostanowej, ponieważ w takim systemie zwierzę nie ma możliwości swobodnego ruchu, czy obrócenia się i porusza się wyłącznie w jednej osi na bardzo niewielką odległość .
Podczas mierzenia kojca w którym jest locha, wymierzamy tylko część po której locha może się swobodnie poruszać .
Wymogi każdego z wariantów (dotyczące zarówno zwierząt, dla których obowiązuje podwyższony, jak i minimalny dobrostan) muszą być spełnione dla wszystkich zwierząt w gospodarstwie, tj. we wszystkich siedzibach stad danego rolnika.
Wariant 1.1. Dobrostan loch – zwiększona powierzchnia w budynkach
Wszystkim lochom i loszkom po pokryciu utrzymywanym w gospodarstwie rolnym zapewnia się powierzchnię bytową zwiększoną o co najmniej 20% w stosunku do minimalnej powierzchni, wymaganej na podstawie obowiązujących przepisów.
Wymóg zwiększonej powierzchni dotyczy: loch prośnych, loch w okresie porodu i odchowu prosiąt ssących, loch luźnych, loszek po pokryciu.
Wymagane, zgodnie z wymogami wariantu powierzchnie bytowe dla 1 lochy i loszki po pokryciu wynoszą:
- 4,2 m2 kojec pojedynczy dla lochy w okresie porodu i odchowu prosiąt ssących,
- 2,7 m2 kojec pojedynczy dla lochy i loszki po pokryciu (może być stosowany tylko w gospodarstwach utrzymujących mniej niż 10 loch lub loszek prośnych od 4 tyg. po pokryciu do tygodnia przed przewidzianym terminem porodu),
- 2,7 m2 w kojcu, gdzie lochy utrzymywane są grupowo; w przypadku, gdy w kojcu utrzymywane są lochy prośne, co najmniej 1,3 m2 powierzchni kojca stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża - otwory odpływowe,
- 3 m2 w kojcu, gdzie utrzymuje się grupowo do 5 loch; w przypadku, gdy w kojcu utrzymywane są lochy prośne, co najmniej 1,3 m2 powierzchni kojca stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża - otwory odpływowe,
- 2,4 m2 w kojcu, gdzie utrzymuje się grupowo powyżej 39 loch; w przypadku, gdy w kojcu utrzymywane są lochy prośne, co najmniej 1,3 m2 powierzchni kojca stanowi stałe podłoże
i nie więcej niż 15% tego podłoża - otwory odpływowe, - 2,2 m2 w kojcu, gdzie utrzymuje się grupowo do 5 loszek po pokryciu, przy czym 0,95 m2 stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża - otwory odpływowe,
- 2 m2 w kojcu, gdzie utrzymywane są grupowo loszki po pokryciu, przy czym 0,95 m2 stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża - otwory odpływowe,
- 1,8 m2 w kojcu, gdzie utrzymuje się grupowo powyżej 39 loszek po pokryciu, przy czym 0,95 m2 stanowi stałe podłoże i nie więcej niż 15% tego podłoża - otwory odpływowe.
Wariant 1.2. Dobrostan tuczników - zwiększona powierzchnia w budynkach
Wszystkim warchlakom i tucznikom utrzymywanym w gospodarstwie rolnym zapewnia się powierzchnię bytową zwiększoną o co najmniej 20% w stosunku do minimalnej powierzchni, wymaganej na podstawie obowiązujących przepisów.
Powierzchnia bytowa kojca w budynkach inwentarskich, w przeliczeniu na jedną sztukę,
w przypadku utrzymywania grupowego warchlaków i tuczników, wynosi co najmniej:
0,18 m2 – w przypadku świń o masie ciała do 10 kg
0,24 m2 – w przypadku świń o masie ciała powyżej 10 do 20 kg
0,36 m2 – w przypadku świń o masie ciała powyżej 20 do 30 kg
0,48 m2 – w przypadku świń o masie ciała powyżej 30 do 50 kg
0,66 m2 – w przypadku świń o masie ciała powyżej 50 do 85 kg
0,78 m2 – w przypadku świń o masie ciała powyżej 85 do 110 kg
1,2 m2 – w przypadku świń o masie ciała powyżej 110 kg
Tuczniki, do których przysługuje płatność dobrostanowa muszą pochodzić od loch „dobrostanowych” i nie mogły być utrzymywane w gospodarstwach nie realizujacych Pakietu 1.
Obowiązek zapewnienia ulepszonych warunków dobrostanu dotyczy także tych warchlaków i tuczników, do których nie przysługuje płatność dobrostanowa, gdyż pochodzą od loch „niedobrostanowych”,
Wariant 2.1. Dobrostan krów mlecznych – wypas
Wszystkim krowom mlecznym utrzymywanym w gospodarstwie rolnym (wszystkie siedziby stad), w okresie pomiędzy dniem 1 kwietnia a dniem 15 października zapewnia się co najmniej 120 dni wypasu przez co najmniej 6 godzin dziennie, bez uwięzi.
Rolnik prowadzi rejestr wypasu na formularzu udostępnionym przez ARiMR
w rejestrze indywidualnie dla każdej utrzymywanej w gospodarstwie rolnym krowy mlecznej, zaznacza dni, w których nie była ona wypasana i podaje przyczyny jej niewypasania.
Wariant 2.2. Dobrostan krów mlecznych utrzymywanych grupowo – zwiększona powierzchnia w budynkach
System uwięziowy nie kwalifikuje się.
Wszystkim krowom mlecznym w gospodarstwie rolnym (we wszystkich siedzibach stad) zapewnia się powierzchnię bytową zwiększoną o co najmniej 20% w stosunku do minimalnej powierzchni, wymaganej na podstawie obowiązujących przepisów .
W budynkach inwentarskich dla każdej krowy mlecznej należy zapewnić:
- w systemie wolnostanowiskowym z legowiskami: powierzchnię odpasowo – ruchową
o powierzchni co najmniej 4 m2 i wydzielone legowisko o wymiarach co najmniej 2,1 m2, szerokość – co najmniej 1,1 m2, - w systemie wolnostanowiskowym bez wydzielonych legowisk na ściółce – co najmniej
5,4 m2.
Wariant 2.3. Dobrostan krów mamek
Wszystkim utrzymywanym w gospodarstwie rolnym krowom mamkom, cielętom, jałówkom i opasom do 300 kg w typie użytkowym mięsnym lub typie kombinowanym o mięsnym kierunku użytkowania zapewnia się co najmniej 140 dni wypasu w sezonie pastwiskowym ( bez uwięzi) , w okresie od dnia 16 października do 14 marca kolejnego roku – dostęp do środowiska zewnętrznego do na powierzchni zwiększone o co najmniej 20% w stosunku do minimalnej powierzchni określonej dla bydła utrzymywanego systemie otwartym.
Minimalna wielkość zewnętrznej powierzchni bytowej (pastwiska, wybiegi, okólniki) udostępnionej w okresie zimowym (od dnia 16 października do 14 marca kolejnego roku) bydłu mięsnemu wynosi:
dla cieląt – co najmniej 6 m2/szt.
dla jałówek – co najmniej 12 m2/szt.
dla opasów do 300 kg – co najmniej 12 m2/szt.
dla krów – co najmniej 18 m2/szt.
W każdym z wariantów działania określono, dla jakich grup technologicznych zwierząt należy zwiększyć (ponad obowiązujące normy) dostępną powierzchnię bytową i jakie wymogi obowiązują w tym zakresie. Należy sprawdzić, czy dla pozostałych grup technologicznych zwierząt danego gatunku zapewnione są wymogi dotyczące minimalnej powierzchni bytowej jak wynikające z obowiązującego prawa krajowego i określić, jaka liczba tych zwierząt (innych niż te objęte płatnością w ramach działania)może być utrzymywana w gospodarstwie.
Olga Noworolnik