Widzimy codziennie zmiany w otaczającym nas środowisku. Te zmiany nazywane też zmianami klimatycznymi silnie zazębiają się ze zjawiskami atmosferycznym, które to z kolei mają duży wpływ na zjawiska występujące w rolnictwie. W celu lepszej kontroli i przewidywania zagrożeń w rolnictwie został uruchomiony projekt Internetowa Platforma Doradztwa i Wspomagania Decyzji w Integrowanej Ochronie Roślin – akronim: eDWIN (e-Doradztwo w Integrowanej Ochronie Roślin).
Jest to projekt, którego partnerem jest Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli. Projekt jest realizowany przez konsorcjum, którego liderem jest Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu (www.wodr.poznan.pl) w partnerstwie z pozostałymi wojewódzkimi ODR, Instytutem Ochrony Roślin w Poznaniu oraz Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie i Poznańskim Centrum Superkomputerowo Sieciowym.
W ramach projektu na terenie Lubelszczyzny zostało rozlokowanych 21 stacji agrometeorologicznych.
Stacje posiadają czujniki prędkości i kierunku wiatru, wilgotności, temperatury oraz deszczomierze do pomiaru opadów atmosferycznych. Dzięki posiadaniu danych ze stacji będzie można w przyszłości oceniać wielkość ryzyka wystąpienia agrofagów. Prowadzone są prace terenowe, obserwacyjne na wybranych gatunkach i odmianach roślin w celu wykrycia szkodników i innych agrofagów.
Dzięki pozyskanym danym ze stacji i obserwacjom można będzie przy użyciu systemów analizy danych skuteczniej podejmować decyzje o wykonaniu zabiegów przeciwko szkodnikom i chorobom.
Przykładowo, dzięki systemowi ochrony (NegFry) przed zarazą ziemniaczaną można uzyskać nawet 50% zmniejszenie liczby zabiegów w porównaniu do programu ochrony tradycyjnej.
Atutem systemów podejmowania decyzji w ochronie roślin jest przeciwdziałanie występowaniu zagrożeń w produkcji roślinnej i sadowniczej. Zapobieganie jest korzystniejsze od zwalczania ze względu na lepszą jakość i ilość produkowanych płodów rolnych.
Dodatkowymi cennymi danymi, które możemy już zaprezentować są dane opadów za miesiąc sierpień dla województwa lubelskiego. Są to dane z 21 stacji, które są rozlokowane po wszystkich powiatach.
Lokalizacja stacji agrometeo projektu eDWIN z uwzględnieniem lokalizacji na terenie szkół o profilu rolniczym:
- ZSCKR w Różańcu
- ZSCKR w Potoczku
- ZSCKR w Korolówce-Osadzie
- ZSR w Kluczkowicach
- ZS nr 2 im. Bartosza Głowackiego w Krasnymstawie
- ZS nr 4 w Hrubieszowie
- ZS im. Kajetana hr. Kickiego w Sobieszynie
- ZS im. Władysława Tatarkiewicza w Radoryżu Smolanym
Wielkość opadów w litrach na m2
Powiat |
Gmina |
Miejscowość |
Opady: sierpień 2021 litrów na m2 |
łukowski |
Krzywda |
Radoryż Smolany |
246,60 |
świdnicki |
Rybczewice |
Stryjno Pierwsze |
246,20 |
włodawski |
Włodawa |
Korolówka-Osada |
241,20 |
lubelski |
Bychawa |
Grodzany |
237,90 |
kraśnicki |
Zakrzówek |
Zakrzówek Wieś |
233,00 |
łęczyński |
Milejów |
Górne |
226,30 |
puławski |
Końskowola |
Końskowola |
217,50 |
opolski |
Opole Lubelskie |
Kluczkowice-Osiedle |
205,70 |
janowski |
Potok Wielki |
Potoczek |
204,50 |
parczewski |
Milanów |
Czeberaki |
188,10 |
radzyński |
Wohyń |
Wólka Zdunkówka |
172,90 |
lubelski |
Konopnica |
Stasin |
170,50 |
bialski |
Biała Podlaska |
Wilczyn |
155,20 |
lubartowski |
Ostrówek |
Ostrówek |
152,40 |
krasnostawski |
Krasnystaw |
Stężyca Kolonia |
130,90 |
tomaszowski |
Rachanie |
Pawłówka |
129,60 |
rycki |
Ułęż |
Sobieszyn |
126,40 |
biłgorajski |
Tarnogród |
Różaniec Pierwszy |
121,30 |
zamojski |
Zamość |
Sitaniec Kolonia |
118,80 |
chełmski |
Żmudź |
Wołkowiany |
95,00 |
hrubieszowski |
Hrubieszów |
Czortowice |
84,70 |
Na podstawie tych danych możemy stwierdzić, że suma miesięcznego opadu w przeważających powiatach była bardzo wysoka ponad miarę. Opady niestety nie były równomiernie rozłożone w czasie. Na to nie mamy wpływu. Jednak właściwa retencja z wykorzystaniem konserwowanej i modernizowanej infrastruktury melioracyjnej oraz zbiorników do gromadzenia wody może zmniejszyć deficyt wody.
Liczba stacji, którą dysponujemy z pewnością daje tylko ograniczony obraz sytuacji, ale mamy nadzieję, że dalszy rozwój systemu i być może umiejscowienie w ramach innych projektów stacji agrometeo w każdej gminie da jeszcze lepszy obraz występowania zjawisk pogodowych. Analiza takich danych w przyszłości może przyczynić się do podjęcia właściwych decyzji, zarówno w budowie infrastruktury do gromadzenia i dystrybuowania wody, jak też dobór gatunków i odmian roślin dla terenów z dużym nadmiarem wody lub terenów zagrożonych występowania suszy.
Są to działania innowacyjne, które ułatwią podejmowanie właściwych decyzji.
Opracował: Jacek Wójcik