„Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie”
Operacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
SPRAWOZDANIE Z WARSZTATU NR II ZREALIZOWANEGO W RAMACH OPERACJI: „Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą dla lokalnych producentów”
25 października 2022 r. Lubelski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Końskowoli
W dniu 25 października 2022 r. odbył się drugi, ostatni z warsztatów zaplanowanych na terenie Lubelskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, realizowanych w ramach operacji „Identyfikacja i promocja żywności wysokiej jakości szansą dla lokalnych producentów”, organizowanej przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Przetwórców i Producentów Ekologicznych „POLSKA EKOLOGIA” wraz z Kujawsko-Pomorskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Minikowie, Lubelskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Końskowoli, Podkarpackim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Boguchwale oraz Wielkopolskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.
W ramach rozpoczęcia warsztatu głos zabrał Marek Siuciak - koordynator wojewódzki – doradca ODR oraz Adam Patkowski i Hubert Gonera, przedstawili oni plan spotkania i zapytali o wizję przybyłych nt. przebiegu i efektów warsztatu. Po rozpoczęciu wywiązała się dyskusja na temat wniosków z pierwszego spotkania i wizji przedstawicieli różnych reprezentowanych w operacji środowisk (rolnicy, doradcy, przedsiębiorcy rolni, przedstawiciele samorządu terytorialnego, organizacji rolniczych, instytucji wsparcia rolnictwa oraz nauki) dotyczących jej efektów oraz potencjalnych „lokomotyw wzrostu” w regionie.
Podczas warsztatu panowała bardzo ożywiona atmosfera, a uczestnicy kreatywnie i krytycznie podchodzili do prezentowanej tematyki, wielokrotnie nawiązując do ustaleń z pierwszego warsztatu. Podkreślano bardzo unikatowy zestaw cech decydujący o charakterze lubelskiego rolnictwa odwołując się do francuskiego sformułowania terroir. Oznacza to specyfikę klimatu, gleb, podłoża geologicznego decydujący o możliwości rozwinięcia się określonych upraw. W przypadku „mikroklimatu” Wyżyny Lubelskiej jest ona zdecydowanie sprzyjający do uprawy owoców, w tym owoców miękkich i jagodowych. Wypływa on między innymi z wapiennych skał na których znajdują się pokłady gleby lessowej, mikroklimatu rzeki Wisły i faktu, iż panujący tu klimat nosi znamiona kontynentalnego. Kwitnienie drzew i krzewów następują stosunkowo późno tj. po falach wiosennych przymrozków. W późniejszych miesiącach silne nasłonecznienie za dnia i wysokiej amplitudy dobowych temperatur powodują to, iż wybarwienie owoców jest pełniejsze, a ich smak ciekawszy.
Następnie prowadzący zaprezentowali dwa wykłady: pierwszy dotyczący żywności wysokiej jakości i jej certyfikacji na świecie w tym dobrych praktyk w tym zakresie oraz drugi na temat Rozpoznawalnych na świecie produktów i marek żywności i strategii ich rozwoju i promocji – dobre praktyki.
Kolejna część rozmowy ekspertów poruszała temat problemów przed jakimi stoją wytwórcy. W większości problemy wynikają z niskiego poziomu wiedzy i kompetencji wśród rolników i wytwórców w prezentowanym zakresie oraz konieczności stowarzyszania się i współpracy, co jeszcze nie stanowi w naszym kraju standardu. Pozytywnymi inicjatywami są jednak stowarzyszenia producentów cydru i owoców miękkich.
W dalszym etapie trwania dyskusji rozmówcy podkreślili istotną wagę certyfikacji produktów wysokiej jakości jako ochrony przed fałszowaniem żywności. Pozawalają one zarówno ustalić jakość produkcji własnej jak i zabezpieczyć swój interes finansowo-prawny na rynku. Dodatkowo konieczne jest dotarcie z wiarygodnym przekazem do konsumenta, często otrzymującego zafałszowane informacje z mediów masowego przekazu.
Całość dyskusji podczas warsztatu służyła opracowaniu krótkiego katalogu produktów o największym potencjale rynkowym i wstępnego dopasowania do nich systemów jakości oraz strategii rozwoju i promocji. Do aktualnych lokomotyw wzrostu w lubelskim, które już obecnie mogą ubiegać się o certyfikat Chronione Miejsce Pochodzenia i Chronione Oznaczenie Geograficzne po burzliwej dyskusji i analizie zaliczono:
- Aronię (największe plantacje na świecie)
- Malinę (największe plantacje w UE)
- Kasza Gryczana i jaglana i jej zastosowania (gryczaki, wypieki, pierogi)
- Miody – gryka, maliny, fasola, lipa (wiążące się z miododajnymi roślinami owoców miękkich).
Jako potencjalne lokomotywy wzrostu, które powinny być przedmiotem pogłębionej analizy i rozpoznania w terenie, a które mogą ubiegać się o certyfikat Gwarantowana Tradycyjna Specjalność wspólnie z produktami z innych regionów zaliczono:
- Lubelskie Zioła
- Jabłko Lubelskie i jego przetwory (cydry, octy, musy)
- Kiszenie - Przetwórstwo owoców i warzyw,
- Zagłębie dyniowe wokół gminy Tuczna - powiaty
- Oleje – lniany, rzepakowy, lnianka (rydzowy), oleje tłoczone na zimno – naturalne
- Octy balsamiczne – octy z patentem z drożdżami / octy owocowe/
Wskazane produkty mogę dzięki posiadanemu zapleczu surowcowemu i związkowi z miejscem pochodzenia stanowić fundament do rozpoczęcia procesów certyfikacji znakami unijnymi i krajowymi.
Odwiedź portal KSOW – https://ksow.pl. Zostań partnerem Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich
Instytucją odpowiedzianą za treść informacji jest Ogólnopolskie Stowarzyszenie Przetwórców i Producentów Ekologicznych „POLSKA EKOLOGIA”
