Polska ma jeden z najgorszych bilansów wodnych w Europie. Powodem takiej sytuacji są małe opady roczne (średnio ok. 550-650mm), wysoka ewapotranspiracja (450 mm) i mały udział dopływu rzecznego z poza kraju (13%). Ograniczone zasoby wodne mogą w przyszłości stanowić barierę rozwoju gospodarczego kraju oraz negatywnie wpływać na stan środowiska i jakości życia społeczeństwa.

Chcąc konkurować na rynkach światowych polskie rolnictwo zmuszone zostanie do znacznego zwiększenia powierzchni nawadnianych upraw, a więc i większego zużycia wody. Konieczne jest zatem podjęcie działań na rzecz stosowania racjonalnych metod gospodarowania wodą, retencjonowania powstałych zasobów wodnych, ich zagospodarowania i ochrony. W celu zwiększenia efektywności wykorzystania wody i zminimalizowania jej strat rolnicy powinni wykorzystać oszczędne metody nawadniania, połączone z nawykiem poszanowania tego surowca. Istotne jest wprowadzenie metod integrowanego nawadniania, polegające na tym, by nawadniać tylko wtedy, gdy przyniesie to oczekiwane efekty związane ze zwyżką plonu i poprawą jego jakości. Kluczowe znaczenie ma też zastosowanie automatyki nawadniania, która wyeliminuje możliwość popełnienia błędów przez użytkownika, a tym samym obniży straty wody.

Najczęściej nawadnianie spotykamy w towarowych uprawach polowych warzywniczych i sadowniczych. Woda dostarczana jest do każdej rośliny w postaci precyzyjnie podanych kropel wody. Precyzyjne jej podanie do korzeni jest niezbędne, by nie nawadniać międzyrzędzi nie będących strefą produkcyjną.

Jakich rozwiązań szukać, i kto może uzyskać odpowiednie pozwolenia na szczególne korzystanie z wód przedstawiono na wideokonferencji „Nawadnianie upraw  polowych”, zorganizowanej w LODR w Końskowoli w dniu 21.12.2022 r.

Uczestniczący w wideokonferencji mogli zapoznać się z najnowszymi rozwiązaniami jakie są wykorzystywane w profesjonalnych systemach nawodnieniowych w uprawach polowych. „Systemy precyzyjnego nawadnianie upraw polowych” poprowadził Krzysztof Łuszczyk z firmy Łukomet. Ogrodnicy rozpoczynający temat nawadniania nie mogą się skupiać na pojedynczych elementach takich jak ‘’taśma nawadniająca”, powinni mieć koncepcję całego systemu, począwszy od źródła wody i jej jakości poprzez odpowiednie urządzenia monitorujące wilgotność gleby i uruchamiające poszczególne sekcje nawodnieniowe przy pomocy zintegrowanych z systemem sterowników. Kolejne wykłady, miały rozbudowywać już istniejący system nawodnieniowy o tzw. precyzyjne nawożenie. Temat „Przygotowanie zbilansowanej pożywki do fertygacji upraw polowych” poprowadził przedstawiciel firmy Yara Poland Pan Michał Wojcieszek. Od nas zależy czy zbudowany system będzie działał prawidłowo, jak i od nas zależy odpowiednie przygotowanie pożywki. Zaznaczył jak ważne są poszczególne makro i mikroelementy w kolejnych okresach wegetacyjnych roślin. Przypomniała o ruchliwości poszczególnych pierwiastków, które podawane w nieodpowiedni sposób są wypłukiwane poza system korzeniowy i niedostępne dla roślin. Kolejny temat „Inwestycje w rolnictwie wymagające uzyskania zgód wodnoprawnych” poprowadziła Pani Wioletta Rudzka z PGW WP Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Lublinie. W swoim wystąpieniu wyjaśniła różnice między zwykłym, a szczególnym korzystaniem z wód, omówiła jaką dokumentację należy przygotować, aby uzyskać pozwolenie wodnoprawne na szczególne korzystanie z wód. Temat kończący wideokonferencję „Modernizacja gospodarstw rolnych – w obszarze nawadnianie w gospodarstwie” przedstawił Krzysztof Szczepanik z ARiMR. Poinformował o naborze wniosków, który rozpocznie się z początkiem 2023 r. Przekazał, którzy rolnicy i na jakie inwestycje związane z nawadnianiem będą mogli uzyskać dofinansowanie. Omówił szczegółowo koszty kwalifikowalne, wysokość wsparcia, kryteria wyboru operacji, za jaką operację będą przyznawane punkty i w jakiej wielkości. Jakie rolnik będzie ponosił zobowiązania do wykazania efektywnego zużycia wody na poziomie inwestycji. Przedstawił również jakie dokumenty preselekcyjne będą musiały być w etapie przyjmowania wniosku, a jakie w późniejszym terminie. Zachęcił do korzystania z dofinansowania i budowy profesjonalnych systemów nawodnieniowych.

Karol Kłopot

Rozpoczęcie konferencji Nawadnianie upraw polowych zc dyrektora LODR w Końskowoli Pan Waldemar Banach

Aspekty prawa wodnego i i inwestycje w rolnictwie wymagające uzyskania zgód wodnoprawnych omówiła Pani Violetta Rudzka PGW WP w Lublinie

Przygotowanie zbilansowanej pożywki do fertygacji upraw polowych przedstawił Pan MIchał wojcieszek Yara Poland

Warunki ubiegania się o pomoc w ramach obszaru nawadnianie w gospodarstwie przedstawił Pan Krzysztof Szczepanik ARiMR