Dobrowolność wystawiania faktur ustrukturyzowanych
Od 1 stycznia 2022 r. podatnicy VAT mają możliwość wystawiania faktur ustrukturyzowanych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, tj. Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). W pierwszej fazie wdrażania takich faktur przedsiębiorcy z systemu KSeF będą korzystać dobrowolnie.
Faktura ustrukturyzowana to faktura wystawiona przy użyciu Krajowego Systemu e-Faktur wraz z przydzielonym numerem identyfikującym fakturę w tym systemie. Z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) mogą korzystać: przedsiębiorcy zarejestrowani jako czynni podatnicy podatku VAT i przedsiębiorcy zwolnieni z podatku VAT.
Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Finansów zamieszczonym w dniu 31 sierpnia 2021 r. na stronie internetowej www.gov.pI korzystanie z e-faktur w 2023 r. stanie się obligatoryjne.
Możliwość regulowania z rachunku VAT zobowiązań z tytułu składek KRUS
Od 1 stycznia 2022 r. rachunek VAT będzie mógł być obciążony również w celu dokonania opłaty należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników, o których mowa w ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2021 r. poz. 266 ze zm.) oraz należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, o których mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 ze zm.), do poboru których obowiązana jest Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Zakończenie okresu przejściowego dla faktur korygujących
Od 1 stycznia 2021 r. w ramach tzw. pakietu SLIM VAT zmienione zostały zasady rozliczania faktur korygujących in minus przez ich wystawców i nabywców. W wyniku nowelizacji ustawy o VAT zniesiono obowiązek posiadania potwierdzenia odbioru faktury korygującej przez nabywcę.
Zgodnie z przepisami przejściowymi w odniesieniu do faktur korygujących in minus, wystawionych po 31 grudnia 2020 r. ustawodawca pozwolił podatnikom stosować w okresie do dnia 31 grudnia 2021 r., przepisy obowiązujące do końca 2020 r. Wybór stosowania tych rozwiązań musiał być uzgodniony na piśmie pomiędzy dostawcą towarów lub świadczącym usługi a ich nabywcą przed wystawieniem pierwszej faktury korygującej w 2021 r. Przedsiębiorcy, którzy w 2021 r. chcieli stosować „stare” zasady, mieli taką możliwość tylko do końca 2021 r.
W 2022 r. podatników obowiązują już nowe przepisy wprowadzone ustawą z dnia 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2419), tj. (m.in. art. 29a ust. 13) - posiadanie dokumentacji potwierdzającej uzgodnienie i spełnienie warunków obniżenia podstawy opodatkowania.
Od 1 stycznia 2022 r. warunku posiadania ww. dokumentacji, nie stosuje się w przypadku wystawienia faktury korygującej w postaci faktury ustrukturyzowanej. Z kolei sposób rozliczenia wystawionych w systemie KSeF faktur korygujących in minus przez nabywcę jest uzależniony od tego, czy nabywca wyraził zgodę na otrzymywanie faktur w postaci ustrukturyzowanej.
Zmiany w płatnościach gotówkowych
W ramach programu Polski Ład wprowadzone zostały zmiany m.in. w ustawie z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2021 r. poz. 162 ze zm.) oraz w ustawie z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2020 r. poz. 287 ze zm.). Polegają one na:
- zmniejszeniu limitu płatności gotówkowych pomiędzy przedsiębiorcami z 15.000 zł do 8.000 zł oraz
- wprowadzeniu nowego obowiązku dla konsumenta, polegającego na dokonywaniu płatności za pośrednictwem rachunku płatniczego, jeżeli jednorazowa wartość transakcji z przedsiębiorcą, bez
względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekroczy 20.000 zł lub równowartość tej kwoty (dodany art. 7b do ww. ustawy o prawach konsumenta).
Początkowo ww. przepisy miały obowiązywać od 1 stycznia 2022 r., jednak zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2349), zmiany w tym zakresie będą obowiązywać dopiero od 1 stycznia 2023 r.
Zasady wystawiania faktur w 2022 r.
Obowiązujące przepisy ustawy o VAT dopuszczają posługiwanie się przez podatników fakturami w formie tradycyjnej, tj. papierowej i elektronicznej. Od 1 stycznia 2022 r. podatnicy mają również możliwość wystawiania faktur ustrukturyzowanych.
Zgodnie z generalną zasadą fakturę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę.
Jednocześnie podatnik, który otrzymał zaliczkę (przedpłatę, zadatek) ma obowiązek wystawić fakturę zaliczkową (z zastrzeżeniem art. 106b ust. 1 ustawy o VAT). Faktura taka wystawiana jest nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymano całość lub część zapłaty od nabywcy.
W art. 106i ust. 7 ustawy o VAT - w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r. - wskazano zasadę, że faktury nie mogą być wystawione wcześniej niż 60 dnia przed:
- dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi;
- otrzymaniem, przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi, całości lub części zapłaty.
Powyższa zasada – (zgodnie z art. 106i ust. 8 ustawy o VAT) - nie dotyczy faktur dokumentujących czynności, o których mowa w art. 19a ust. 3, 4 i ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT, jeżeli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy. Zatem zasada ta nie dotyczy usług i dostaw ciągłych, a także:
- dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego,
-świadczenia usług: telekomunikacyjnych, wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy, najmu, dzierżawy, leasingu lub usług o podobnym charakterze, ochrony osób oraz usług ochrony, dozoru i przechowywania mienia, stałej obsługi prawnej i biurowej.
Od 1 stycznia 2022 r. korekta JPK_VAT z deklaracja bez czynnego żalu
W przepisach art. 56 § 4 i 61a § 1-3 ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U z 2021 r póz 408 ze zm.) wskazane zostały czyny kwalifikowane jako wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe za:
- nieskładanie w terminie organowi podatkowemu deklaracji mimo ujawnienia przedmiotu lub podstawy opodatkowania (art. 56 § 4),
-złożenie deklaracji niezgodnie z wzorem dokumentu elektronicznego JPK_VAT z deklaracją (art. 56 § 4),
- przesłanie ewidencji po terminie (art. 61a § 3),
- przesłanie wadliwej (niezgodnej z określonymi prawem wymogami formalnymi) ewidencji (art. 61a § 3),
- nieprzesłanie ewidencji właściwemu organowi podatkowemu albo przesyłanie nierzetelnej ewidencji (art. 61a § 1 i 2).
Kwalifikacja danego czynu (jako wykroczenie skarbowe czy przestępstwo skarbowe) zależy od okoliczności danej sprawy.
Od 1 stycznia 2022 r. na mocy znowelizowanych przepisów K.k.s. nie będzie już z obowiązku składania czynnego żalu przy wysyłaniu korekty JPK_VAT z deklaracją (tj. w sytuacji złożenia korekty JPK_VAT dotyczącej zarówno części ewidencyjnej i deklaracyjnej oraz samej części ewidencyjnej).
Zgodnie z nowym brzmieniem art. 16a § 1 ww. Kodeksu nie będzie podlegał karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca czynu zabronionego dotyczącego złożenia deklaracji lub księgi, jeżeli po jego popełnieniu zostanie złożona organowi podatkowemu prawnie skuteczna korekta deklaracji lub księgi dotycząca obowiązku, którego nieprawidłowe wykonanie stanowi ten czyn zabroniony.
Aplikacja mobilna e-Paragony
Z przepisów ustawy o VAT wynika, iż podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.
W myśl ustawy o VAT, podatnik ma obowiązek wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży w postaci papierowej lub za zgodą nabywcy, w postaci elektronicznej, przesyłając ten dokument w sposób z nim uzgodniony.
W dniu 18 stycznia 2022 r. Ministerstwo Finansów na swojej stronie internetowej www.gov.pI opublikowało komunikat, w którym poinformowało o uruchomieniu bezpłatnej aplikacji e-Paragony (którą można pobrać ze sklepu AppStore i Google Play).
Aplikacja e-Paragony jest bezpłatna. Dzięki niej można zarządzać wydatkami, zgłaszać nieprawidłowości oraz sprawdzać paragony z kodem QR.
Aplikacja jest bezpieczna i anonimowa. Wszystkie informacje o aktywności są zapisywane tylko w urządzeniu danego użytkownika, z możliwością utrzymywania ich w chmurze. Aplikacja nie gromadzi żadnych danych o aktywności użytkowników. Dostęp do aplikacji jest zabezpieczony kodem PIN i dodatkowym hasłem, które są ustawiane podczas jej aktywacji.
Aplikacja umożliwia:
Zgłaszanie nieprawidłowości dotyczących wydatków lub paragonów
Jest tutaj do wyboru siedem rodzajów zgłoszeń, np. sprzedawca nie wydał paragonu albo zamiast paragonu wydał tzw. paragon kelnerski, na paragonie są nieprawidłowe pozycje lub podejrzenie, że paragon jest fałszywy (...)”.
Zarządzanie wydatkami
W aplikacji e-Paragon można m.in. dodawać papierowe paragony, dokumentować swoje wydatki, przeglądać statystyki czy też uzupełniać informację o gwarancjach.
Aplikacja pozwala także zapisać szczegóły wydatków, takie jak data, kwota, kategoria. Kluczowym elementem każdego wydatku jest paragon z danymi sprzedawcy. Możliwe jest także pogrupowanie wydatków wg paragonów, do których zostały przypisane.
Sprawdzanie paragonów z kodem QR
W aplikacji możliwe jest sprawdzenie paragonu z kodem OR, wystawionego przez kasy wirtualne. Dokonana czynność potwierdzi, czy paragon został wystawiony przez kasę wirtualną zarejestrowaną w Centralnym Repozytorium Kas (CRK).
Krystyna Laskowska