9 stycznia 2025 roku w Niemczech zgłoszono pierwsze od 1988 roku ognisko pryszczycy. Wirusa wykryto w gospodarstwie w Hoppegarten, w Brandenburgii, w przydomowym stadzie bawołów. Polscy lekarze weterynarii są zaniepokojeni, ponieważ ognisko to znajduje się stosunkowo blisko zachodniej granicy z Polską. Powiaty gryfiński, myśliborski, gorzowski oraz słubicki są najbliżej ogniska wirusa. Epidemia tej choroby w naszym kraju byłaby katastrofą dla hodowców zwierząt.
Zakażone zwierzęta mogą rozwlekać wirusa nawet jeszcze przed wystąpieniem u nich objawów choroby co bardzo utrudnia kontrolowanie choroby. Wirus znajduje się w wydychanym powietrzu, ślinie, mleku, kale oraz wydzielinach z pęcherzy zwierząt. Zarazek może utrzymywać się w środowisku przez długi czas i być przenoszony na różne sposoby, m.in. przez:
- Wydzieliny zakażonych zwierząt, takie jak ślina, mleko, kał, a także płyn surowiczy z pęcherzy.
- Skażoną wodę, paszę, odpadki kuchenne.
- Skażony sprzęt rolniczy, ręce oraz odzież obsługi.
Dlaczego pryszczyca jest groźna?
Pryszczyca (FMD – Foot and Mouth Disease) to wysoce zaraźliwa choroba wirusowa i może dotknąć wiele gatunków zwierząt parzystokopytnych. Na zakażenie najbardziej wrażliwe jest bydło, następnie świnie, owce i kozy. W niewielkim stopniu na chorobę wrażliwi są również ludzie. Pryszczyca jest jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych zwierząt gospodarskich, powodującą ogromne straty ekonomiczne w hodowli – wynikające z upadków zwierząt jak i wstrzymania eksportu zwierząt oraz produktów od nich pochodzących. Wymaga również gigantycznych nakładów finansowych na jej zwalczanie.
W Europie wirusa pryszczycy ostatni raz odnotowano w Bułgarii w 2011 roku. Stale występuje jednak w Turcji, na Bliskim Wschodzie, w Afryce, wielu krajach azjatyckich oraz niektórych częściach Ameryki Południowej. Nielegalnie importowane produkty zwierzęce z tych regionów stanowią stałe zagrożenie dla europejskiego rolnictwa, ponieważ mogą wprowadzić wirusa do krajów, które są oficjalnie wolne od tej choroby. Jeszcze nie jest jasne, skąd wirus wziął się u bawołów w Niemczech. Ostatni przypadek pryszczycy w Polsce stwierdzono w 1971 roku i jak dotąd nasz kraj pozostaje wolny od tej choroby. Niestety, pryszczyca przenosi się niezwykle łatwo i jeśli wymknie się spod kontroli to może rozprzestrzenić się bardzo szybko. Z tego powodu warto znać potencjalne drogi zakażenia i charakterystyczne objawy choroby.
Marcin Kopeć
